Dünyada her yıl yaklaşık 12 milyon insanın ölümüne yol açan sepsisin, yoğun bakımlarda bebekten yaşlıya dek her yaş grubunu etkilediğini belirten Prof. Dr. İsmail Cinel, sepsisi sadece bakterilerin değil, Covid-19 enfeksiyonunun şiddetli seyreden halinde de görüldüğü gibi virüslerin de tetikleyebildiğini söyleyerek “Dünyamızı geçtiğimiz 2.5 yıllık sürede kasıp kavuran pandemide, yoğun bakımlarda kaybettiğimiz hastaların yaklaşık yüzde 95’i sepsis nedeniyle yaşamlarını kaybetmişlerdir.” diyor.
SEPSİS NEDİR?
Programlanabilir hücre ölümü (hücrenin kendini bir süre sonra ölüme programlaması) sepsisle tetiklenerek organları içeriden çürütüyor. Septisemi, (Kan zehirlenmesi) kana bakteri ya da toksin karışmasıdır.
SEPSİS NEDEN OLUR?
Deri üstündeki bir yarada mikrop kapma sonucu enfeksiyon oluşması
Bir apsenin patlayarak iltihabın kana karışması
Boğaz enfeksiyonu
Bağırsak iltihabı
Akciğer enfeksiyonu
İdraryolları enfeksiyonu sonucu
Özellikle 1 yaş altı bebekler veya 75 yaş üzerindekiler, hamileler, kronik hastalığı olanlar, kanser hastaları gibi bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar, organ nakli ameliyatı geçirmiş olanlar ve uzun süre yoğun bakımda ya da hastanede yatanlar daha fazla risk altında oldukları için bu gruplarda erken tarama çok daha kritik rol oynamaktadır.
SEPSİS NASIL ÖNLENİR?
Titreme, ateş veya vücut ısısında düşüklük, şiddetli halsizlik/kas ağrıları, “ölecek gibi” hissetme, bilinç değişikliği/sersemlik, sık nefes alıp verme/nefes darlığı, öksürük, kalp çarpıntısı/nemli ve soğuk cilt, gün boyu idrar yapamama sepsisin belirtileri arasında yer almaktadır.
Elleri sık yıkamak ve kişisel hijyene özen göstermek,
Enfeksiyonlara karşı aşı olmak ve gelişigüzel antibiyotik kullanmamak,
Sepsise karşı toplumda farkındalığın yaygınlaştırılması,
Sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşam alışkanları edinmek,
Temiz su kaynakları sağlanması,
Doğum ortamlarının hijyenik olması,
Hastanelerde özellikle yoğun bakımlar ve ameliyathaneler başta olmak üzere enfeksiyon önleyici uygulamalara sıkı şekilde uyulması,
Doğru tedavilerle hastanede yatış sürelerinin kısaltılması,
Hastanelerdeki sağlık çalışanlarının süreklilik göstermesi, değişim hızının az olması,
En önemli önlemlerden birini de; hastanelerin son teknoloji ile donatılmış havalandırma sistemleri gibi mekansal özellik detayları oluşturuyor.
